Nederland is officieel al een paar dagen van bezetter Duitsland verlost als Den Haag nog geen bevrijder gezien heeft. In de dagen na 5 mei 1945 is er blijdschap, maar ook veel verwarring. Op 8 mei komt daar een einde aan. Dan trekken de bevrijders door de stad, met de Prinses Irene Brigade voorop.
De eerste bevrijders die de Hagenaars zien, zijn dus geen Canadezen of Engelsen, maar Nederlanders. Een eer die de Britse legerleiding de Irene-mannen geeft zoals het de Belgische evenknie ook als eerste Brussel binnen liet gaan.
De bevrijders zijn eerder op de dag vanuit Wageningen vertrokken en maken een soort 'zegetocht' langs verschillende steden. Zo zijn ze door Utrecht, Alphen en Leiden gereden. Ze zijn als helden ontvangen. Nu wacht het eindpunt: Den Haag.
Hongerige mensen
Om 19.00 uur stipt rijden ze de stad binnen. Niet alleen de Hagenaars kijken hun ogen uit, ook de mannen van de Prinses Irene Brigade weten niet wat ze zien. Eén van de Irene-mannen zegt: 'In Den Haag heb ik nog veel hongerige mensen gezien. Ik wilde net mijn ontbijt nuttigen van brood en worst, toen een broodmagere man mij vroeg: 'Mag ik misschien?' Na mijn toestemming griste hij het weg en stopte het snel in zijn mond.'
Op deze beelden van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie is de blijdschap te zien. Meer van dit soort video's vind je op de speciale site van het NIMH.
De intocht in bevrijd Den Haag wordt door een aantal Haagse Irene-mannen niet meer meegemaakt. Johan Buijtelaar, Ian Havelaar, Reinier van de Beek uit Den Haag, Frans Morel en Romke Smit uit Den Haag zijn tijdens de veldtocht van de Prinses Irene Brigade omgekomen.
Aan het werk
Hun bataljon (en de Canadezen die ook in de intocht meerijden) wordt enthousiast onthaald en flink toegejuicht door de Haagse bevolking. De Irene-mannen delen in de feestvreugde, maar na de toespraak van burgemeester Salomon de Monchy moeten ze aan het werk. De gevechtseenheid wordt verdeeld over Noordeinde, Ruygenhoek en Huis ten Bosch. Ze gaan daar de paleiswacht verzorgen.
De Prinses Irene Brigade helpt de stad in de weken daarna. Zo pakken Irene-mannen NSB'ers en andere verdachten op, helpen ze de hongerende bevolking, en graven ze in de duinen gefusilleerde verzetsstrijders op.
Lolavond
De brigade wordt meer en meer onderdeel van het Haagse leven. Zo worden er eind mei en in juni activiteiten georganiseerd. Er is een 'Lol-avond' met muziek en optredens van onder meer een sneltekenaar, een imitator en een jui jitsuka. Ook zijn er voetbalwedstrijden tussen de Prinses Irene Brigade en Haagse clubs als Quick-Steps.
In juli houdt de Prinses Irene Brigade op te bestaan. Op 13 juli is er een afscheidsceremonie op de binnenplaats van de Clingendaelkazerne. Na afloop houdt de Brigade een korte mars door de stad, gevolgd door een defilé op het Lange Voorhout voor onder anderen Prins Bernhard. De stad Den Haag zal de mannen niet vergeten.
Herdenking
Dat laatste blijkt ook uit de herdenking op 8 mei. Burgemeester Remkes heeft samen met de regimentscommandant van de Prinses Irene Brigade een krans bij een gedenksteen gelegd.
Burgemeester Remkes:’Op 8 Mei 1945 trokken het 1st Canadian Corps en leden van de Prinses Irenebrigade, onder wie ereburger Rudi Hemmes, onze stad binnen. Den Haag was definitief bevrijd, na een nachtmerrie van 5 jaren. Vandaag, 75 jaar later, eren onze bevrijders van toen.’
Daarna luidden de carillons van de Grote Kerk en het Vredespaleis. Beiaard Gijsbert Kok (Grote Kerk) en Heleen van der Weel (Vredespaleis) speelden hetzelfde muziekstuk in de Vrijheidsestafette.
Eerder maakten studenten van de Hogeschool Inholland samen met de gemeente een animatie over de bevrijding van Den Haag. Ook daarin wordt de Prinses Irene Brigade genoemd.
