Op 28 augustus 1939 kondigde de Nederlandse regering de mobilisatie af. Duizenden mannen werden opgeroepen, gebouwen en vervoersmiddelen werden gevorderd. De spanningen in Europa waren aanleiding om de Nederlandse krijgsmacht op volle oorlogssterkte te brengen. Mensen kregen een brief, er werden pamfletten opgehangen en telegrammen verstuurd. Op 29 augustus meldden de eerste mannen zich en vijf dagen later was iedereen op z'n plek. Bij Rijnmond keken we naar de gevolgen voor Rotterdam.
“Rotterdam werd een ineens een militaire stad”, weet de Rotterdamse militair historicus Wouter Hagemeijer. "Daarvoor hadden we alleen de mariniers aan het Oostplein. Nu werden een kleine 7500 militairen van de landmacht ondergebracht.” Het ging om mensen in opleiding en voor de bevoorrading. Al deze militairen moesten worden gehuisvest, de meesten werden gelegerd in Rotterdam-Noord, slechts een beperkt aantal kwam op Zuid. De regering vorderde hiervoor onder meer scholen. In Rotterdam werden tientallen schoolgebouwen gebruikt. Bijvoorbeeld het pand van de Rooms-Katholieke Ambachtsschool in de Baljuwstraat in Rotterdam-Noord. Daar werden de mannen opgeleid voor de luchtvaartdienst.
Opeens verschenen er militairen in de straten van Rotterdam. Dat was de stad niet gewend. Maar er vertrokken ook mannen. "Ook Rotterdammers werden gemobiliseerd, enige duizenden mannen moesten zich te melden bij hun legeronderdeel ergens in het land", zegt Hagemeijer. Ook voertuigen, schepen en paarden werden gevorderd. Dat was ingrijpend voor de bevolking, in heel Nederland en dus ook in Rotterdam. Hagemeijer: "Kostwinnaars gaan weg, medewerkers van bedrijven gaan weg, een boer die drie paarden had moest er eentje inleveren. Dat grijpt in."
De algehele mobilisatie werd dus op 28 augustus 1939 afgekondigd. "Dat had te maken met de oplopende spanningen in Europa. Duitsland begon steeds agressievere toon aan te slaan, bijvoorbeeld richting Polen", zegt Hagemeijer. "Men had het gevoel dat de kans op een Europese oorlog alleen maar groter ging worden en wilde op tijd zijn. En tot op zekere hoogte was dat ook wel terecht, want op 1 september 1939 viel Duitsland Polen binnen. Dat was het begin van de Tweede Wereldoorlog, zeker in Europa."
Wouter Hagemeijer op 28 augustus 2019 bij RTV Rijnmond in gesprek met verslaggever Marcia Tap:
